10. Uluslararası İstanbul Yayımcılık Profesyonel Buluşmaları

Geçen yıl olduğu gibi, bu yılda Rami Kütüphanesi’nin tarihi ve kültürel atmosferiyle birlikte gerçekleşen 10. İstanbul Publishing Fellowship programı 25-26-27 Şubat 2025 tarihinde yoğun bir katılımla gerçekleşti. T.C. Kültür Bakanlığı’nın destekleri ile Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği tarafından düzenlenen programa Basın Yayın Birliği ve İstanbul Ticaret Odası başta olmak üzere Türk Hava Yolları Anadolu Ajansı TUGEV, DEKMEB ve İntrotema Telif ve tercüme Ajansı da destekte bulundu. Programa 75 ülkeden 355 yabancı 125 yerli yayıncı katılım sağlayarak 7300 ikili görüşme gerçekleştirdi. Gerçekleşen bu görüşmeler neticesinde 4500’den fazla ön telif sözleşmesi imzalandı.

Anadolu Ajansı’nın Global İletişim Ortağı olduğu 10. İstanbul Publishing Fellowship programı Rami Kütüphanesi’nin kültürel ve tarihi atmosferi eşliğinde gerçekleşti. Basın Yayın Birliği ve Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği’nin (TBYM) iş birliği ile organize edilen program T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın da katkılarıyla yüzlerce yerli ve yabancı yayınevini bir araya getirdi.

Odak ülkenin Çin Halk Cumhuriyeti olduğu programın açılış törenine T.C. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcı Gökhan Yazgı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Beyoğlu; İTO Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, İTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Develioğlu, İTO Yönetim Kurulu Üyesi ve YAYFED Yönetim Kurulu Başkanı Münir Üstün, Kütüphaneler ve Yayımlar Daire Başkanı Nizar Kara, TEDA Şube Müdürü Hakan Koray Özlük, Basın Yayın Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karagüllüoğlu ve IBBY Çin Eski Dönem Başkanı Minzhou Zhang katılım gösterdi.

10. İstanbul Publishing Fellowship programının açılış töreninde ilk konuşma Türkiye Basım Yayın Meslek Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Mehmet Burhan Genç tarafından yapıldı. Programın 10. Senesine büyük bir başarı ile gelmiş olanın verdiği mutluğu vurgulayan Genç, Türk yayın sektörünü dünyaya tanıtmak için 10. İstanbul Publishing Fellowship programının önemli bir rol oynadığını ifade etti. Her sene gerek katılımcı sayısının gerek programın yurtdışındaki bilinirliğinin arttığını vurgulayan konuşmasını başta T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı olmakla üzere tüm destekçi kurumlara teşekkür ederek tamamladı. Konuşmalarının hemen ardından 10. İstanbul Publishing Fellowship programı tanıtım filmi tören katılımcılarının beğenisine sunuldu. Bugüne kadar büyüyen katılımcı ailesi, imzalan sözleşmelerdeki artışı sektörde katedilen yolu anlatan kısa film büyük alkış topladı.

Açılış töreninde konuşmalarını gerçekleştiren bir diğer isi mise T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Beyoğlu idi. Beyoğlu Türkiye’nin yabancı fuarlardaki katılım oranlarındaki gözle görülür artışın, yerli yayıncının uluslararası standartları ve trendleri yakından takip ettiğinin altını çizdi. Ayrıca İstanbul Publishing Fellowship programının başladığı günden bu yana yayın sektörü için büyük bir hizmet sunduğuna da işaret etti.

Programın 10. Senesinde kurumsal kimliğinde bir değişime giden 10. İstanbul Publishing Fellowship programı için bir de yeni kurumsal kimliğin tanıtıldığı kısa film katılımcıların beğenisine sunuldu. Daha modern ve dinamik bir görünüme ulaşmak amacı ile hazırlanmış logo katılımcılar tarafından da beğeni ile karşılandı.

Bu kısa filmin ardından İstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Şekib Avdagiç de konuşmalarını gerçekleştirdi. Avdagiç, ülkemizin daha bilinçli, eğitimli ve daha çok okuyan bir ülke olması için bu ve benzeri etkinlikleri desteklemekten büyük mutluluk duyduklarını ifade etti. Başladığı günden beri kültür camiasına büyük katkı sunan bu etkinliğin hayırlara vesile olmasını temenni etti.

10. İstanbul Publishing Fellowship Odak Ülke Heyet Başkanı ve IBBY Çin Eski Dönem Başkanı Minzhou Zhang da törene katılan bir diğer isim oldu. Konuşmalarını yapmak üzere sahneye davet edilen Zhang Odak Ülke olarak programda yer almaktan memnuniyet duyduklarını ifade etti. Türkiye ile kurulmuş güçlü bağların olduğundan bu bağları pekiştirecek ve yeni pek çok ticari ilişkiye de vesile olacak programda emeği geçenlere teşekkür etti. Farklı ülkelerin yayıncılık sektörlerinin birbirlerini çok daha yakından tanıması için bu gibi etkinliklerin büyük rol oynadığını söyleyerek Çin yayıncıları adına duydukları memnuniyeti dile getirdi. Konuşmasının ardından Basın Yayın Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karagüllüoğlu ve YAYFED Başkanı Münir Üstün tarafından Odak Ülke Plaketi de Zhang’a takdim edildi. Son olarak T.C. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcı Gökhan Yazgı konuşmaları gerçekleştirdi. Yazgı yayıncılık sektöründeki gelişmelerin bu ve benzeri programlara çok şey borçlu olduğunu ifade etti.

Tüm protokol davetlilerin sahneyi teşriflerinin ardından kurdele kesimi gerçekleştirildi ve 10. İstanbul Publishing Fellowship programı başladı. Bu sene atılacak binlerce ön telif anlaşmasını sembolize etmesi açısından ilk imzalar Filistinli Yazar Yayıncı Aktivist Noon Yayınları Kurucusu Nahed Al-Shawwa ile Multibem Yayınları Kurucusu Yusuf Ünal tarafından sahnede atıldı. Nahed Al-Shawwa’nın imza öncesinde Filistin halkının cesaret ve feraset timsali hikayesini dünyanın dört bir yanına haykırmak için kitabın harika bir vesile olduğunu söyledi. Tüm dünyada hakkı yenilen her bir ferdin hikayeleri bizim için değerlidir, Filistin’in hikayesi modern insana binlerce şey fısıldar bu fısıltıyı kitaplarla büyütmek ise bizim görevimizdir” ifadesi ise katılımcılardan büyük alkış aldı. Açılış töreninin hemen ardından başlayan ikili görüşmeler boyunca yoğun ve coşkulu bir görüşme trafiğin yaşandığı gözlerden kaçmadı.

Bu sene de özellikle ilk yıl katılımcıları için tertip edilen Rami Kütüphane Gezisi gerçekleştirildi. Geziye katılım sağlamak isteyen yayıncılarla Odak Ülke salonun önünde bir araya gelinerek ilk olarak bu alanda sunulan Çin çayı ve Kurabiyeleri ile ağızlar tatlandı. Rami kütüphanesinin tarihi, restorasyon süreçleri, önemi içerisinde yer alan yazma eserler başta olmak üzere çeşitli sergiler katılımcıların beğenisine sunuldu.

İlk gün gerçekleşen görüşmelerin tamamlanmasının ardından katılımcılara İstanbul’un tarihi ve kültürel bir değerini tanıtmak amacı ile bir kısa gezi planlandı. Gerek mimarisi gerek mozaik ve freskleri ile Doğu Roma sanatının tüm dünyadaki en zengin ve ayakta kalabilen, sanat dünyası arasında önemli bir yer teşkil eden Kariye Camii ziyaret edildi. Yabancı katılımcılar başta olmak üzere herkesin büyük beğeni ile katıldığı gezinin ardından Gala Yemeği ve İstanbul Telif Ödülleri’nin gerçekleşeceği alana geçildi. Katılımcıların daha sofistike bir atmosfer deneyimlemesi için özellikle seçilen, İstanbul’un en büyük kapalı sarnıçlarından biri olan ve 16 asırlık geçmişi olan Sultan Sarnıç’ta Gala Yemeği’nde İstanbul Telif Ödülleri gerçekleştirildi.

Gala Yemeği sırasında gerçekleşen İstanbul Telif Ödülleri de büyük bir merakla sahiplerini buldu. Türk yazarlarca kaleme alınan eserlerin farklı ülkelerden okurlarla buluşmasını desteklemek için düzenlenen ödül töreni de merakla takip edildi. Bu yılki birincilik ödülü Mısır’dan Moon Yayınlarına, ikincilik ödülü Özbekistan’dan Nasim Kutub Yayınevi ve üçüncülük ödülü Macaristan’dan Napkut Yayınevine verildi. Yayınevlerine ödülleri Basın Yayın Birliği Yönetim Başkanı Mustafa Karagüllüoğlu, YAYFED yönetim Kurulu Başkanı Münir Üstün ve İstanbul Ticaret Odası Meclis Başkanı Erhan Erken takdim ettiler.

Ödül töreninin ardından 10. İstanbul Publishing Fellowship programına desteklerini sunan kurumlara da teşekkür plaketleri takdim edildi. Bu minvalde Basın Yayın Birliği, İstanbul Ticaret Odası, Türk Hava Yolları, İntrotema Telif ve Tercüme Ajansı, TUGEV, DEKMEB ve Anadolu Ajansı ile İstanbul İl Kültür Müdürlüğü, Rami Kütüphanesi Genel Müdürü, İstanbul Vakıflar Genel Müdürü’ne teşekkür plaketleri verildi. Buna ek olarak, programın organizasyon sürecinde emeği geçen organizasyon ekibi de sahneye davet edilerek katılımcıları selamladılar.

İstanbul Publishing Fellowship programı kapsamında düzenlenen seminerlere bu sene de yer verildi. Uluslararası yayın sektörünün yakından takip ettiği meselelerin, yeni trendlerin, yayıncılık alanında karşılaşılan temel ve yaygın sorunların ve bu sorunlarına karşı geliştirilen alternatif çözüm yollarının ele alındığı seminerlerin bu seneki başlıkları Odak Ülke Özel Oturumu: Yayıncılık ve Çin ve Yayıncılık ve Yapay Zeka olarak belirlendi.

İlk oturum olan ve Odak Ülke Çin’in yayın sektörünün ele alındığı “Odak Ülke Özel Oturumu: Yayıncılık ve Çin” başlıklı seminer ile başladı. Çin’de yürütülen yayıncılık faaliyetleri, pazarın hacmi, okuyucu davranışları ve Türk-Çin yayıncıları arasında süregelen iş birliklerindeki ilerlemeler ele alındığı bu oturumda Türk Çin Kültür Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karslı moderasyonu ile IBBY Çin Yönetim Kurulu Eski Başkanı Mingzhou Zhang ve Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Giray Fidan konuşmacı oldu.

Seminerlerin ikinci oturumunda ise global yayın sektörünün yakından takip ettiği yapay zekâ teması ele alındı. “Yayın Sektörü ve Yapay Zekâ” başlıklı bu oturumda ise Türkiye Basım Yayın Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Burhan Genç moderatörlük yaparken Hachette Book Group’un USA temsilcisi Janelle De Luise, Boğaziçi Ün. Yapay Zekâ Enstitüsü Bölüm Başkanı Dr. Mustafa Taha Koçyiğit ve Necmettin Erbakan Üniversitesi Büyük Veri ve Yapay Zekâ Koordinatörü Dr. Fatih Kaleci bu alandaki tecrübelerini aktardı. Yayınevlerinin hangi alanlarda ve ne ölçüde yapay zekadan istifade ettiği, bu teknolojik gelişimin beraberinde getirdiği avantaj ve dezavantaj alanında uzman isimlerin değerlendirmeleri ışığında irdelendi.

Seminerlerin hemen ardından ikinci günün ikili görüşmeleri büyük bir hızla başladı. Hem online hem fiziki katılımcıların aktif bir şekilde yürüttüğü ikili görüşmeler sayesinde program alanında canlı bir atmosfer hâkim oldu.

İkinci günkü görüşmeler neticelendikten hemen sonra katılımcılar için tertip edilen Boğaz Turu’na ve beraberinde yenecek akşam yemeğine davet edilerek servis araçlarına yönlendirildiler. İstanbul Boğazı’nın eşsiz manzarası eşliğinde tekne turu esnasında yenen akşam yemeği de katılımcılardan büyük beğeni topladı.

İstanbul Publishing Fellowship programının 10. Yılında başlatılan ve her sene programın bir parçası haline getirmesi hedeflenen Media Match, yayıncılık ekosisteminin tüm paydaşlarını bir araya getiren yenilikçi bir platformdur. Bu özel alan, yayıncılar, prodüktörler, animasyon stüdyoları, e-kitap ve sesli kitap platformları ile içerik üreticilerini bir araya getirerek, farklı sektörler arasında güçlü iş birliklerinin kurulmasına olanak tanımaktadır.

Media Match Bölümü ile bu sene bir ilk yaşandı:

İstanbul Fellowship programı bünyesinde bu sene yeni bir etkinlik daha başlatıldı. Media Match ismi verilen bu etkinlikle yayıncılar ile dijital platformların bir araya gelerek kitabın farklı mecralarda da görünür olabilmesine imkan sağlandı. Buetkinlik ile, yayıncılar, prodüktörler, animasyon stüdyoları, e-kitap ve sesli kitap platformları ile içerik üreticilerini bir araya gelerek, farklı sektörler arasında güçlü iş birlikleri kurabilme fırsatı yakadılar.

Media Match ile yayıncılar kitaplarının sesli kitap, e-kitap veya animasyon formatına dönüştürülmesi için dijital platformlarla doğrudan iletişim kurabildi, eserlerinin daha geniş kitlelere ulaşmasına olanak bulabildi, dijital dağıtım kanallarını geliştirebilecek, bu eserlerin senaryolaştırmaya müsait olup olmadığını danışmak için çeşitli değerlendirme görüşmeleri oluşturabildiler. Kitapların video, podcast veya interaktif uygulamalara uyarlanması için medya ve prodüksiyon şirketleriyle görüşebildikleri bu alan sayesinde yayın sektörü ile dijital platformalar arasında bir köprü kuruldu. Programın 10. Senesinde ilki organşze edilen bu bölümün gelecek senelerde de devam etmesi planlanıyor.

Rami Kütüphanesi’nin tarihi ortamında ve kültürel atmosferinde gerçekleşen 10. İstanbul Publishing Fellowship 3 gün boyunca 75 farklı ülkeden 400’ün üzerinde katılımcıya ev sahipliği yaptı. Katılımcılar arasında 7300’den fazla ikili görüşme gerçekleşti ve 4500’den fazla ön telif anlaşması imzalandı. Her sene daha da büyüyen İstanbul Publishing Fellowship programı gelecek sene 10-11-12 Şubat 2026 tarihlerinde gerçekleşecek.